TEKNEDE İLK YARDIM (7)

Şok

Kan basıncının kritik değerlerin altına düşmesi durumunda şok tablosundan bahsedilir. Şok; travma, sıcak çarpması, kan kaybı, allerjik reaksiyonlar, ciddi enfeksiyonlar, zehirlenmeler, ciddi yanıklar gibi pek çok nedenden oluşabilir. Şok tablosundaki bir hastanın yaşamsal organlarına yeterince kan ve oksijen gitmez. Bu nedenle organları ve yaşamı tehdit altında olabilir.

Şokun değişik belirti ve bulguları olabilir:

• Cilt soluk, soğuk ve nemlidir.
• Nabız zayıf ve hızlıdır. Solunum, yavaş ve yüzeyel ya da tam aksine derin ve yavaş olabilir. Kan basıncı normalden daha düşüktür.
• Bulantı ve kusma görülebilir.
• Bakışlar sönük, cansız, sabit olabilir. Bazen göz bebekleri büyümüş olabilir.
• Bilinç açık ya da kapalı olabilir. Bilinci açık olan kazazedeler, yorgun, bitkin ya da bilinci bulanık olabilir. Şok bazen kişinin aşırı ölçüde heyecanlı ve ajite olmasına yol açabilir.

Eğer şoktan şüpheleniyorsanız, kazadan sonra kazazede normal görünüyorsa bile:

• 112'i ya da bir sağlık kurumunu arayınız.
• Kazazedeyi yere yatırınız, ayaklarını yükseltiniz.Eğer bacaklarının kaldırılması ağrıya neden oluyorsa bacakları kaldırmayınız. Hastanın kıpırdamamasını sağlayınız.
• Dolaşım bulgularını (nefes alma, hareket etme, öksürme) sürekli kontrol ediniz. Dolaşım bulgularını tespit edemediğinizde CPR uygulamasını başlatınız.
• Hastayı sıcak tutunuz, kıyafetlerini gevşetiniz, üzerini bir battaniye ile örtünüz. Hasta susadığını ifade etse bile ağızdan herhangi bir şey vermeyiniz.
• Hasta kusuyorsa ya da ağzından kan geliyorsa yan çeviriniz.
• Kanama ya da kırık olup olmadığını araştırınız.

Kafa Travması

Pek çok kafa travması minör tiptedir ve hastaneye yatırılmayı gerektirmez. Bununla birlikte aşağıdaki bulgulardan birisi varsa tıbbi yardım isteyiniz:

• Yüz veya kafada ciddi kanama
• Burun veya kulaklarda kan veya sıvı görülmesi
• Ciddi baş ağrısı
• Bilinç düzeyinde Birkaç saniyeden daha uzun süren değişiklik
• Gözlerin altında veya kulakların arkasında siyah-mavi renk oluşması
• Solunumun kesilmesi
• Bilinç bulanıklığı
• Denge kaybı
• Kol veya bacak hareketlerinde zayıflık veya tam hareketsizlik

Çocuklarda ne zaman tıbbi yardım istemeli?

• Erişkinlerdeki yukarıda sayılan bulgulardan herhangi biri
• Israrlı ağlama
• Yemeyi red etme
• Bebeklerde bıngıldakta şişlik

Ciddi kafa travması oluştuğunda

• Kişiyi stabil tutun. Tıbbi yardım gelinceye dek yatırın ve sakinleşmesini sağlayın. Başı ve omuzları vücudundan yüksekte dursun. Gerekmedikçe hareket ettirmeyin. Boynunu hareket ettirmesine izin vermeyin. Kask kullanan kazazedenin kaskını çıkarmayın.
• Kanama varsa durdurun. Steril bir bez ya da temiz bir giysi ile baskı uygulayın. Kafatasında kırık olduğundan şüpheleniyorsanız yaraya doğrudan baskı uygulamayın.
• Solunum değişikliklerini izleyin ve tetikte olun. Solunumu olmayan, hareket etmeyen hastada CPR başlatın.

Göğüs Ağrısı

Göğüs ağrısı çok sayıda nedene bağlı olabilir: Sindirim sorunları, stres, ciddi tıbbi sorunlar (kalp krizi, akciğer damarlarının tıkanması vb) gibi. Altta yatan nedenin tespiti tedaviyi belirleyeceğinden çok önemlidir, ancak her zaman da kolay değildir. Bu tip bir yakınmanız daha önce hiç olmamışsa, tanının konulması daha güç olabilir. Bazen bir doktor için bile göğüs ağrısının kalp krizinden mi yoksa hazımsızlıktan mı kaynaklandığını bulmak güç ve zaman alıcı olabilir.

Açıklayamadığınız ve 2-3 dakikadan daha uzun süren bir göğüs ağrınız olursa sorunu kendi başınıza çözmeye çaba sarf etmeyip tıbbi yardım istemeniz daha doğru olacaktır.

Kalp Krizi

Kalp kasını besleyen atardamarlardan (koroner damarlar) bir veya daha fazlasının tıkanması sonucu kalp kasının bazı bölgelerinin oksijensiz kalması kalp krizi ile sonuçlanır. Kalp krizi, genellikle 15 dakika veya daha uzun süren şiddetli göğüs ağrısına neden olur. Ancak kalp krizinin, özellikle şeker hastalarında daha sık olmak üzere hiç bulgu vermemesi, göğüs ağrısına neden olmaması (sessiz kalp krizi) da mümkündür.

Kalp krizi geçiren pek çok kimsede aslında saatler, günler ya da haftalar süren bulgular vardır. Belki de en erken bulgu fiziksel aktivite ile ortaya çıkan, istirahatle azalan göğüs ağrısı ataklarıdır. Kalp krizi geçiren bir kişi, aşağıdakilerden bir veya bir kaçını deneyimleyebilir:

• Göğsün ortasında birkaç dakikadan daha uzun süreli, rahatsızlık hissi, sıkıştıran, künt bir ağrı
• Ağrının omuzlara, boyuna ve kollara yayılması
• Baş dönmesi, yorgunluk hissi, terleme, bulantı, nefes daralması

Siz veya yanınızdaki bir kişide buna benzer yakınmalar varsa:

• Mutlaka 112'yi arayarak tıbbi yardım isteyiniz. Kalp krizi olduğunu düşündüğünüz yakınmalarınızın 5 dakikadan daha fazla süreyle müdahale edilmeksizin sürmesine izin vermeyiniz. Sizi bir hastaneye, ya da sağlık kuruluşuna ulaştırabilecek birisini bulunuz. Araba kullanmayı en son çare olarak görünüz, mümkünse kullanmayınız. Araba kullanmak, durumunuzun kötüleşmesi durumunda kendinizi ve başkalarını riske atacaktır.
• Bir adet Aspirin tablet çiğneyiniz. Aspirin kanın pıhtılaşmasını azaltarak daralmış koronerlerde pıhtı oluşma ihtimalini azaltacak ve klinik tablonun ağırlaşmasını önleyecektir. Aspirine allerjiniz varsa, kanama probleminiz varsa, zaten kan sulandırıcı bir ilaç tedavisi almakta iseniz ya da doktorunuz daha önce asprin kullanmamanızı söylemişse asprin almayınız.
• Eğer daha önce doktorunuz size nitrogliserin tablet (İsordil sublingual tablet, 5 mg) önerdiyse, bir tableti dilinizin altında eritiniz.
• Kalp krizi geçirdiğini düşündüğünüz kişinin bilinci kapandıysa, nefes almıyorsa kardiyopulmoner resüsitasyonu başlatınız ve tıbbi yardım isteyiniz. Eğer eğitimli değil iseniz, göğsün ortasına iki elinizi üst üste koyduktan sonra sert ve hızlı bir şekilde göğsü dakikada 100 kompresyon olacak şekilde bastırınız. Göğsü her bastırdıktan sonra elinizi hastanın göğsünden kaldırmadan uyguladığınız baskıyı sonlandırınız.

KAYNAK
http://www.mayoclinic.com/health/FirstAidIndex/FirstAidIndex

Teknede İlk Yardım (1)

Teknede İlk Yardım (2)

Teknede İlk Yardım (3)

Teknede İlk Yardım (4)

Teknede İlk Yardım (5)

Teknede İlk Yardım (6)

Teknede İlk Yardım (7)