A bad day in the sea is better than a good day in the office.
(Cumhur Gökova)
Bu gezinin öyküsü, 2006 yılının ilkbaharında başlıyor, aslında belki biraz daha da önce. Dinlediğim yelken eğitimi öyküleri, Yelken Dünyası ve Naviga dergilerinin her ay heyecanla beklediğim yeni sayılarının yutarcasına okunması, Seyhan Baraj Gölü’nde alınan lazer yelkenli eğitimi ile gerçeğini hayal edişler, yelken eğitimi alacak yakın bir çift arkadaş arayışları..
Hakan ve oğlu Kaan ile tenis oynadığımız günün bir kaç gün sonrasında Hakan’dan kötü haber geliyor, tahminen bel fıtığı. Hakan’ın tetkikleri, yatak istirahati ile düzelecek bir bel fıtığını ortaya koyuyor. Tahminen bu sene yelken işi yatıyor. Ama önce Hakan’ın ayağa bir kalkması gerekli. Bu bekleyiş, yaklaşık 3 ay süren yatak işkencesinin ardından İstanbul’da yapılan bir ameliyat ile sona eriyor. Hakan’ın bu sene yelken yapması mümkün değil, mavitur belki.
Önceden planlanmış mavitur, gayet keyifli bir şekilde yaşanıyor. Hakan’ın belinden yana bir şikayeti yok görünürde. Önümüzdeki sene için sözleşiyoruz.
Küre dağlarının muhteşem yeşilliğinde yürürken, Banu (Macahel gezilerinden tanıştığımız İstanbul’dan katılan iç mimar arkadaşımız) bu sene Cumhur hoca’dan (Gökova) intermediate kurs alacaklarını söylüyor ve ekliyor : “siz de gelsenize”. Yüreğim pır pır ediyor. Hem onlarla, hem de Hakanlarla çıkabilirim aynı ay içinde, öylesine istekliyim. Opsiyonlu olmak kaydıyla Cumhur hoca’yı arıyoruz. Tekneler dolu, ama burunda güvertede yatarsak yer olabilir. Adımızı yazdırıyoruz. İçim sevinçle doluyor, heyecanlanıyorum.
Adana’ya döndüğümüzde ilk işim Hakan ve Füsun’u aramak oluyor. Füsun, oğlanın okulunun eylül başında açılacağını söylüyor. Eylül başında kendisi de İstanbul’a yeni işinin başına gidecek, nasıl olacak bilmiyor. Hakan’ı arıyorum. Son kararları, bu sene de zaman sıkışıklığı nedeniyle yelkene gidemeyecekleri şeklinde. Ben Cumhur hoca’nın kaporosunu gönderiyorum. 15-22 Eylül’de yelkende olacağım.
Yelkene bir miktar daha yakınlaşmak için gölde rüzgar sörfü kursu almayı da araya sıkıştırıveriyorum. Elimi en azından şöyle 5 metrelik bir yelkene süreyim, gerçeğine sürmeden önce. Kurs, 5 gün süreyle günde iki saat olmak üzere toplam 10 saat. İlk üç gün sonrasında diğer salıya kadar ara veriyoruz. Bir yandan sörf saatini dört gözle bekliyorum, bir yandan da sörf yaparken başıma bir iş gelir de yelkene gidemezsem diye ölüyorum. Çarşamba günü, sörf kursunu başarıyla bitiriyorum. Bana, benim içim önemli bir şey öğrettiği için “Benim için çok kıymetliler” listesinin başlarında bir yerlere koyuyorum Levent Arpaç hocamı. İleri sörf kursu için sözleşip ayrılıyoruz.
Perşembe günü bavulların hazırlanması. Tekne ufak, az ve öz eşya alınması gerekiyor, biliyorum. Su geçirmez pantolon ve çizmeler, bavulun zemininde ciddi bir yer kaplıyor. Bunlar gerekli mi bilmiyorum. Ama açık deniz bu, lazım olabilir diye geçen ay Saroz körfezi dönüşünde İstanbul’da kaşla göz arasında alındı, Marmaris’e götürülecekler artık. Havlu, peştemal, tişörtler (her güne bir tane, üç gün de Bodrum’da kalacağız, toplam 10 tane), iki adet şort olabilen yürüyüş pantolonu, iki uzun kollu gömlek, mayolar, çabuk kuruyan iki tişört ve uzun kollu bir tişört daha. Spor ayakkabısı, yelken ayakkabısı, ayağımıza sandaletler, çoraplar, iç çamaşırları, Lafuma şapkamız, yüzücü gözlüğü,fularlar, bir pantolon da Bodrum için, güneş kremleri, acil ilaçlar, acil olmayan ilaçlar ve bavulu kapatmak biraz zor oluyor. Bavulumuz yumuşak, tekneye uyumlu. Birer adet de uyku tulumu, artık hazırız. Benim bavulum, pazartesiden hazır aslında, öylesine heyecanlıyım. Fotoğraf makineme de 2 GB’lık bir kart daha almışım. Pillerim, iki tane telefonum (teknede şarj imkanı olmayabilir). Tam teçhizatlıyım.
Ertesi sabah 09.30’da Marmaris’teyiz. Bu sene ikinci defa. Bodrum’dan İzmir’e dönüş biletimizi de organize edip taksiye atladığımız gibi Netsel Marina’ya. 10 dakika sonra marinadayız. Yat dünyasına hoşgeldik.
Halen Türkiye'deki en büyük üç marinadan birisi olan Netsel Marina, 1989 yılından bu yana Marmaris ilçe merkezindeki ana marina olarak faaliyet göstermekte. 2005 yılından itibaren, Setur Marinaları ve Torunlar Şirketler Grubu ortaklığı ile işletilmekte.
Teknemizi arıyoruz. Gökova yatçılık yazan iskeleye giriyoruz
Resim 4. Eğitim alacağımız teknemiz, Gökova II.
Marina’da açık büfe kahvaltı veren çok hoş bir yer keşfediyoruz: Pineapple. Teknelere sevdalı sevdalı bakarak (en azından ben öyleyim) kahvaltımızı yaparken Cumhur hoca arıyor. Kahvaltı yapmak üzere Pineapple’a gelmekte olduğunu söylüyor. Bir süre sonra beraberiz Cumhur Hoca ile. Yazılarını yutarak okuduğum, tanışmak için dört gözle beklediğim Cumhur hoca ile bir sabah kahvaltısı. Bir yandan her zamanki sebzeli omletinin siparişini verirken, bir yandan su geçirmez çantasından Sony dizüstü bilgisayarını çıkarıyor, katılımcıları kontrol etmeye başlıyoruz. Kursun başlama saati zaten 18.00 imiş. Bendeki heyecana bakın siz. Adamcağızı neredeyse sabah sekizde uyandıracaktım az daha.
Kursiyerlerin teknelere dağıtımı için tabii ki hocanın kafasında bir plan var. Bir yandan Nazan ve Banu ile birlikte olabilir miyiz hesapları içindeyiz. Diğer yandan hepsi acemi olan diğer teknedeki arkadaşlarla birlikte olmanın avantajlarını hesaplıyoruz kendimizce. Esma’nın ve dolayısıyla benim göldeki lazer tekne eğitiminden kalan bir bumba korkumuz var. Hoca’ya bahsedince problem kalmıyor. Hocanın teknesinde (Gökova)bumba havuzluğun üzerine kadar geliyor ve alçak. Diğer teknede ise havuzluğa gelmiyor ve zaten yüksek. Biz ikinci teknedeyiz. Biraz buruluyorum. İlk kursumuzu Cumhur hoca’dan alma şansımız kalmadığı için ama güvenlik daha öncelikli. Hoca’nın açıkladığı planda da, kursu ilk kez alacakların ikinci ve daha az yatan teknede (Gökova II) oğlu Atilla’dan eğitim almaları öngörülmüş zaten.
Cumhur hoca kuralları paylaşıyor bizimle. Önce güvenlik, can yeleklerinin kullanımı, yangın söndürücü (sadece ocaktan yangın çıkar diyor, hoca. Söndürücüyü üzerine tutuverirsiniz diyor sakince.) Tuvalet kullanımı, harcamalar için bir kasa oluşturulması vb. hakkındaki kurallar sıralanıveriyor ardı sıra. Her gün için teknede bazı görevler var. Günün kaptanı, temizlikçisi, aşçısı, bulaşıkçısı gibi.
Yunan adalarına giriş ve çıkışın tekne başına yaklaşık 180 euro tutacağını söylüyor. Soruların ve yanıtlarının bitmesinden sonra akşam yemeği için bizi evine davet ediyor. 20.30’da marinanın otoparkında buluşmak üzere ayrılıyoruz. Hoca 15 adet balık almaya gidiyor Özlem’le birlikte.
Toplam üç araba var, her arabaya 5’er kişi olmak üzere sığışıyoruz ve hocanın arabasını takip ediyoruz. Bir fırından taze ekmek alınıyor, Marmaris sırtlarında bir yerlere tırmanıyoruz. Müstakil ve kocaman bir eve giriyoruz, balkondaki inşaat kalıntılarının üstünden hoplayarak. Burası aynı zamanda bir okul. Biralar, şaraplar ve rakı açılıyor (bir önceki cümleyle bağlantısı yok). Hocanın tuzda balığı meşhur, yapılan salatayı ise iki kişi ancak taşıyarak getiriyor masaya.
Balıklar muhteşem, sadece üstü kaya tuzu ile kaplanmış, fırında 21 dakika tutulmuş. Masaya getirilen balıkların tuzlu üst derisi, bizzat hoca tarafından sıyrılarak ikram ediliyor misafirlere. İçkiler hızla tüketiliyor, keyifler yerinde, herkes ertesi sabaha motive. Yarın olmadan kalkıyoruz, teknelerimize dönmek üzere. Ayrılmadan hemen önce evin okul kısmını gezdiriyor hoca bizlere. On dakika sonra teknelerimizdeyiz. Bunca yıllık maviturcuyum. Sadece iki gece kamarada yatabildim. İkisinde de panik atak ile uyanmışlığım var. Bu teknenin kamarası ise gület teknelerle mukayese kabul etmeyecek kadar küçük. Bakalım ne olacak. Yatağın baş tarafına ayaklarımızı uzatarak ters yatıyoruz. Aksi taktirde gece uyandığımda panik atağımı keyfimce yaşayamadan önce başımı bir karış yüksekteki tavana vurma olasılığı var.
Resim 9. Cumhur Hoca'ya bağlılığımızı sunuyoruz.
Marinada ilk duşumuzu alıyoruz yatçılık hayatımızın. Ardından Pineapple’de günün kahvaltısı topluca yapılıyor. Kumanya listemiz Cumhur hocadan. Saat 11’de kumanya alışverişi için marinadaki Migros’a giriliyor. Her tekne kendi kumanyasının alışverişini süratle tamamlıyor. Eksiğimiz neredeyse yok. Alışverişin mantığı aslında üç gün üstüste yetecek kadar yiyecek, içecek ve su. Akşam yemekleri konaklayacağımız adalarda yenilecek. Kahvaltılar keyfe keder. Migros'a nakit 450 TL bırakıp çıkıyoruz. En son mavitura geldiğimiz iki ay öncesinde sadece bizim tekne için alkol dahil, 5.000 TL bırakmıştık. Tekneye geldiğimizde hocamız Atilla, yıkanabilecek her şeyin yıkandıktan sonra tekneye alınmasını söylüyor bize. Biz de her şeyi yıkıyoruz. Tekne içindeki istif işini hanımlar hallediyor. Süratle işimizi tamamlıyoruz. Tekneye nasıl su alacağımızı gösteriyor Atilla bize, sonra yine kayıp. Teknenin suyu da tamamlandıktan sonra sıra limandan ayrılmaya geliyor. Günün kaptanı kim? İlk tedirginlik herkeste. Ben ilk günün kaptanı olmayı kabul ediyorum. Başıma ne gelecekse razıyım. Kaptan önce tüm pencereleri kapattırıyor. Sonra sintine kontrolü yapılıyor. Sintinede su varsa kontrol edilecek. Önce su sıcak mı, yoksa soğuk mu ona bakılacak. Sıcaksa motordan geliyor. Çok önemli değil. Soğuksa tuzlu mu tuzsuz mu tadılacak. Tuzlu ise denizden geliyor, batıyoruz. Tuzsuz ise tuvaletten geliyor, kaçak var, tadına bakmış olmakla kalınacak. Bir sintine pompasını çalıştıran elektrik düğmesi var. Sintine o düğme ile boşaltılacak. Ardından teknede her şey yerli yerine konularak teknenin neta olması sağlanacak.
Hepsi tamam, kaptanın bütün komutları süratle yerine getirildi. Demirlediğimiz, pardon tonoza bağlandığımız yerde, sağımızdaki ve solumuzdaki, pardon sancak (sağ) ve iskelemizdeki (sol) teknelerin arasından sıyırarak çıkıp hemen iskeleye dönüp liman içinde yavaşça (3 knot) ilerlerken dümen bana bırakılıyor. Marmaris Netsel Marina’dan ilk yelkenli gezimize benim kumandam (!) altında çıkıyoruz. Teşekkür ederim.
Trafik akışı sağdan. Sancaktaki teknenin geçiş hakkı var. Ama büyük teknelerden tırsacaksın, öğreniyorum. Önümüzde Gökova hemen yelken açıyor. Biz motor seyri ile onları geçip biraz ilerledikten sonra yelken açacağız. Sonra karar değiştiriyor Atilla. Teknenin başını rüzgara veriyoruz (head to wind). Ana yelkenin halatının başına Serdar geçiyor direğin yanına. O çektikçe yelken yükseliyor, boşalan halatın havuzluğa gelen ucunu da Serdar ile Deniz çekiyorlar. İlk yelkenimizi açtık başarı ile. Tekrar rotamıza dönüyoruz. Gökova çalışmaya başladı, bir o yana bir bu yana, yanımızdan uçarcasına, süzülerek geçip duruyorlar. Boğazdan çıkıp burna yaklaşınca gybing (kavança), tacking (tramola) çalışmalarına biz de başlıyoruz. Bu kelimeleri seyir boyunca çok sık duyacağız. Bumbayı kontrol eden main sheet çekilirken vinçe üç kez sarılacak, önce elle çekilecek, yetmezse vinçlenecek. Gevşetilirken de vince sarılı olmak kaydıyla 5-10 cm. gevşetilecek. Parmaklara dikkat, sıkışmasın.
15’er dakikalık dümencilik görevlerimiz var İki gruba ayrılıyoruz. Serdar, ben, Aycan bir grup; Esma, Suat ve Deniz diğer grup. Kadırga burnunu dönene dek motor-yelken seyri ile gidiyoruz. Genovayı (ön yelken) da açıyoruz. Teknenin iskele ve sancak kıç omuzluklarında birer vinç daha var. Genovayı iskeleye doğru açacaksak (rüzgar sancaktan geliyorsa) genovadan gelen halatı iskeledeki vince üç kez dolayıp elle süratle (Atilla’nın deyişiyle deli gibi) çekiyoruz. Bir süre sonra kol gücü yetmiyor, önce vincin kromundan geçirip sonra kitliyoruz. Vincin kolu ile sarmaya devam ediyoruz. Genova teknenin kenarına, lifeline’lara kadar yaklaşmalı orsa seyrinde.
Genovanın üzerinde üç çift tüy (telltales) var. Kırmızı tüyler ve mavi tüyler. Sancak kontra giderken mavi tüyler genovanın bize bakan tarafında, kırmızılar ise diğer tarafta. Şeffaf bir bölümde kırmızı tüylerden sadece birini görüyoruz. Her iki taraftaki tüylerin birbirine paralel olması gerekiyor. Yelkenin iki tarafının da yeterli rüzgar aldığını böyle anlıyoruz. Bizden tarafa olan tüyler uçuşuyorsa, biraz rüzgar altına veriyoruz teknenin başını (bear away). Diğer taraftaki tüyler uçuşuyorsa, rüzgar üstüne (rüzgarın geldiği yöne) dönüyoruz azıcık : head up. Bu iki kelime grubunu sık duyuyoruz Atilla’dan. Sık sık uyarıyor dümenciyi, “head up” ya da “bear away” diye. Bir de rüzgar gülü var, direğin ta tepesinde. Rüzgar gülünün hemen yanında hareketli bir ok var, rüzgarın yönüne doğru dönüyor. Okun ucu nereyi gösteriyorsa rüzgar oradan geliyor. Bir de okun hareket ettiği düzlemde 60 derecelik bir açı yapan iki çubuk daha var. Okumuz bu açının içine düşüyorsa tam rüzgara doğru gidiyoruz. Yelkenimiz rüzgar almadığından gidemez oluyoruz. Okumuz o açının dışında kalacak. Orsa seyrindeyiz. Yani gideceğimiz yer, tam rüzgarın göbeğinde. O nedenle yelkenlerin rüzgarla dolacağı hedefe en dar açı ile gitmemiz gerekiyor. Dümencilerin bir gözleri, genovadaki tüylerde (tell tails), bir gözleri direğin tepesindeki okta, bir gözleri önlerindeki pusulada, bir gözleri de gittiğimiz yönde. Bir de on beş dakikada bir (en az) 360 derece etrafa şöyle bir bakılacakmış, herhangi bir şey var mı diye.
Dümen tutmak dediğim de öyle pek de kolay bir şey değil. 1-2 cm.lik oynamalara anında ve ciddi miktarda dönmelerle cevap veriyor tekne. Deneyimsiz ellerde 5-10 cm.lik dümen hareketleri, sarhoş şöförün kullandığı araba misali “s”ler çizdiriyor tekneye peşi sıra.
17.00 gibi Bozukkale civarındayız. Rotamız Simi. Akşam yedi gibi hava kararıyor ve gece seyrine başlıyoruz. Biz biraz açıktayız. Gökova daha karaya yakın gidiyor. Ay ışığı denizi aydınlatıyor. Gece seyrinin ilk dümenciliği bana denk geliyor. Muhteşem bir duygu. Sadece yelkenle gidiyoruz, uçuyoruz. Tekne iskele tarafına yatmış. Dalgalardan hoplaya zıplaya aşıyor, bazan sağa sola sallanışları ile genelde sancak kontra gidiyoruz. Bir süre sonra genovayı indiriyoruz, Gökova’nın bizi geçmesine izin veriyoruz. Onlar iki yelkenle uçuyorlar, biz motor – yelken onları takip ediyoruz. Hava güzel, seyir keyifli, biraz geciktik ama Simi’nin ışıkları görülüyor artık. Saat dokuzda Simi liman ışıklarını görüyor ve seviniyoruz. Artık acıktık ve yorulduk. Ama o ışıkları da iskelemizde bırakıp daha da yükseliyoruz, orası liman değilmiş. Saat 22’de limana (Emborios koyu) giriyoruz. Etkileyici bir görünümü var Simi’nin ışıl ışıl haliyle. Sallanan teknede net fotoğraflamak mümkün olmuyor. Limana girişimizi iki pare top atışı ile kutluyorlar (seçim kutlamalarıymış). Limanda yer de yok, iki üç tur atıp umutsuzca yer arayıp sonunda limanın biraz dışına çıkıyoruz. Alargada kalıp botla çıkacağız sahile. İki teknenin alargada emniyetli bir Resimde demirlemesi saat 23’ü buluyor. Pillerimiz bitmiş durumda. Gökova’nın sahile çıkmaktan vazgeçtiğini öğrenince biz de su koyuveriyoruz. Deniz hariç. Giyinmiş, kokusunu sürmüş, “ne oldu?” diye çıkıyor kabinden yukarıya. Botu şişireceğimiz pompa da diğer tekne de zaten. Rezervasyon yaptırmış olduğumuz ünlü Manos’un yeri nerede acaba, telefon etsek gelip bizi almaz mı? Deniz’in son mırıldanmaları da susunca bir şeyler atıştırıp muhabbetimizi de tamamladıktan sonra yarım gibi yatıyoruz.
17 Eylül Pazartesi
Sabah ilk uyananlar Suat ve ben oluyoruz. Saat 7.30. Atilla hocanın bahsettiği kovaları bulamadığımızdan boş su şişelerini denizden doldurup teknenin havuzluğunu bir güzel yıkıyoruz. İki teknenin de uyanmasının ardından limana girip kıçtan kara bağlanıyoruz. Kovalar, Serdar’ın yattığı yatağın altındaymış.
Simi, eskiden sünger avcılığı ve tekne yapımı ile geçinirken günümüzde tek geçim kaynağı turizm. Yönetsel anlamda Rodos’a bağlı. Adada su yok. Aslında pek yaşayan da yok. Ama Yunan hükümetinin burada yaşayanlara maddi katkıda bulunduğunu söylüyor Cumhur hoca burada yaşayan olsun diye. Fotoğraf makinelerimiz ve sularımız yanımızda, Simi şehir turuna başlıyoruz. Cumhur hoca bizi önce yüksek bir tepeye çıkarıyor, şehrin içinden geçirip.
Sonra yeniden limana inip denize girecek bir yer buluyoruz ve kendimizi Simi’nin sıcak ve temiz sularına bırakıveriyoruz. Ardından duş için bazılarımız bir dükkana giriyor (kişi başı 3 euro), bazılarımız ise tekneye dönüyor. Kahvaltı etmedik bu sabah, öğle yemeğimiz Manos’un yerinde. Önce minik karidesler geliyor, ayçekirdeği gibi çıtır çıtır yiyoruz. Ardından ahtapot ızgara. Midye dolma zannettiğimiz ama içini açınca sadece midyenin kendisi ile karşılaştığımız kabuklu midyeler ve domatesle tavada sunulan jumbo karidesler. Sadece birer bardak biraya izin var. Teknede alkollü bir kişi olması durumunda sigorta hasar parası ödemiyormuş. Ben abartıyorum, hiç içmiyorum.
Hesabı ödeyip teknelerimize dönüyoruz. Saat 14.00’te halatlarımızı çözüyoruz. Limandan çıktıktan sonra tacking-gybing çalışmasında sıra. Hocadan telsizle talimat geldi. Herkes kendi ekibi görevdeyken 4 adet tacking çalışması yapıyor. Dümenci bağırıyor: “Ready to Tack”. Ana yelkenciye düşen görev yok tacking yaparken. Cenovacılar hazır olunca bağırıyorlar: “Ready”. Dümenci hızla tacking yapılacak yöne dümeni döndürürken aksi taraftaki cenovacı hazır bekliyor halatı salmak için. Halatı önce yavaşça vinçten kurtarıyor, ama bırakmıyor. Fırça yiyerek öğrendik ki dönme başladıktan sonra cenovanın artık pırpırlanmaya başladığı andır, halatın bırakılacağı an. Misal, iskeleye dönüyorsak sancak cenovacı (cenovanın sancak kıç omuzdaki vince gelen halatından sorumlu kişi), cenovanın pırpırlanmasını bekliyor. Pırpırlanmayı gördüğünde halatı hemen boşluyor. İskele cenovacı da aynı anda cenovanın diğer halatını deli gibi çekiyor. Halat vince üç kez dolanmış olacak ama. Bir süre sonra kol kuvveti yetmez olunca vince önce kromdan geçirilmek kaydıyla kilitleniyor halat ve vinçleniyor sonrasında. Tackingde en zor iş vinçleyecek cenovacıda. Bir an önce cenovayı rüzgarla dolacak kadar trim etmesi lazım. Dümenci de hedeflediği açıdan daha fazla dönmemeye gayret ediyor. Bu sırada Gökova ekibi de çalışıyor, kuğu gibi süzülerek ama bir o kadar da süratle bir o yanımızdan geçiyorlar, bir bu yanımızdan. Teknemizin kıçına doğru santimetrelerce yaklaşıp tam o anda yapıyorlar tackinglerini. Bağırarak püskürtüyoruz onların teknemize yaptıkları tacizleri.
Bodrum sağ başomuzda, Kos, karşımızda koca bir karaltı şeklinde. Hava şiddetini daha bir arttırıyor. Bir camadan vuruyor Atilla, ana yelkene. Cenovayı iyice küçülttük. Bu sırada Atilla bize biraz yelkenli teknelerin ne kadar güvenli olduklarından bahsediyor. Ana yelkeni açılmış bir teknenin çok yatsa bile batmayacağını, Atlantik geçişinde bile çok emniyetli tekneler olduklarını söylüyor. Biraz rahatlıyoruz.
Kos, Oniki adalardan (Dodekanez adaları) biri. İkinci yoğun nüfuslu olanı. Birincisi Rodos. Bu adalar, 1912 yılına kadar Osmanlı imparatorluğu’na aitmiş. 1912-1047 arasında ise İtalyanlar tarafından yönetilmiş. Adanın batı kıyısındaki ana yerleşim yeri olan Kos kasabası 1933 yılında ciddi bir depremle hasar görmüş. Mandraki limanı fotoğraflarında etkileyici bir görünüm veren St.Jean Şövalyeleri kalesi, 15. Yüzyılda, Kudüs’ün düşmesindn sonra St.Jean şövalyeleri tarafıdnan inşa edilmiş. 1522 yılında bu şövalyeleri kovalayan Osmanlılar’ın yaptırdığı Loggia camisi de şu an kasaba merkezinde hala ayakta.
Sabah 7’de ayaktayım. Duşlar açılmıştır artık. Tuvalet ve sıcak bir duş sonrasında çok keyifliyim. Tekne temizliği bugün Suat ve Serdar’dan. Teknenin sularını dolduruyoruz. Zeytin ezmesi, beyaz peynir, domates, salatalık ve baldan oluşan kahvaltımızın ardından 09.00’da halatlarımızı çözüyoruz. Cumhur hocalar mazot almaya gidiyorlar. Dümen bende. Yavaş seyirle yol alırken oyalanıyoruz Cumhur hocaları beklemek için. Atilla birden gaz veriyor, ben ne olduğunu soran gözlerle ona bakarken. İskelemizde koca bir yolcu teknesi yavaş yavaş ayrılmış rıhtımdan meğerse. Hızlanıp menzilinden çıkıyoruz geminin. Demek ki etrafa daha bir dikkatli bakmak gerekiyor, öğreniyorum. Limandan çıkarak yelkenlerimizi açıyoruz ve yeniden yola koyuluyoruz. Bu kez adanın kuzeyinden geçerek batıya doğru ilerleyeceğiz. İstikametimiz Astipalia adası. Saat 10.00’da vardiyalar başlıyor. Herkes yarım saat süreyle dümen tutacak. Bugün daha da keyifliyim. Tekne de batmazmış zaten, daha bir keyifle dümen tutuyorum, teknenin yatmasından keyif alıyorum. 250 dereceye doğru gidiyoruz. Kos ile kuzeyindeki küçük bir adanın (Pserimos) sığlıklarına dikkat ederek ilerliyoruz.
Atilla rüzgarın şiddetinin ölçümlenmesi hakkında bilgi veriyor bize. Cumhur hocanın teknesinde rüzgar şiddetini digital olarak ölçen cihaz mevcut. Bize basit bir skala veriyor Atilla. Denizde küçük kuzucuklar (beyaz köpükler) varsa, 15 knot; biraz büyümüşse kuzucuklar, 20 knot. Tırsmaya başlamışssan 25- 30 knot, korkuyorsan artık, 40 knot. Dua etmeye başlamışsan 50 knot.
Güneybatıda uzaktan Astipalia’yı görüyoruz artık. Büyük bir ada ve güney burnunda küçük iki adacık daha. En güneyinden dolaşılacak, adalar arası sığlık. Apaz seyrindeyiz. Bazan motor-yelken ama genellikle yelkenle seyrediyoruz. En güneydeki adacığı geçmemiz akşam 18.00’i buluyor. Burnu döner dönmez yine ciddi bir rüzgarla karşılaşıyoruz. Orsa seyirle limana doğru yükseliyoruz.
Telsiz konuşmalarında Cumhur hoca’nın “Astipalya bir kelebek gibi, kanatları arasında da liman” dediğini duyuyoruz. Astipalia, Dodekanez takım adalarının bir parçası olmasına karşın Kiklad adalarına daha yakın bir bölgede, Amorgos, Anafi ve Kalimnos adalarının arasında yer almakta.97 km karelik bir alanı, 110 km.lik sahili var.
Hava kararmaya başladığında Astipalya’nın limanını görüyoruz. Liman ağzında, Astipalia’nın güzelliğini şöyle bir seyrettikten sonra rıhtımda iskelemizde kalan boş bir alana kıçtan kara bağlanıyoruz. Gökova da bize aborda oluyor.
Giyinmemiz (Deniz her zamanki gibi ilk giyinen, kokular süren mürettebat oluyor)süratli oluyor.Herkes atıyor kendisini karaya. Esma, Serdar ve ben, Simi’den aldığımız kırmızı şarabın tadına bakıp keyif yapıyoruz bir süreliğine. Şarabımızın markası, KHTMA XATZHMIXAAH. 2004 mahsülü, Cabernet sauvignon. Simi bademi ile birlikte çok güzel yudumlanıyor. Ardından biz de çıkıyoruz karaya.
Yemek yiyeceğimiz lokantaya ilk oturanlar da biz oluyoruz, bazılarımız kısa bir gezintiden yavaş yavaş dönerken. Balık yemek isteyenlere toplam 10-15 tane barbunya ile bir kaç çipura kalmış. Bir kaç çeşit meze, ev yapımı beyaz şarap söylüyoruz balıkları beklerken. Kalamar salatası, imam (patlıcandan yapılmış bir meze), ton balıklı bir salata, Greek salad, haydarinin tadına bakıyoruz. Bazılarımız şarap yerine uzoyu tercih ediyor. “Ertesi gün yol uzun, erken de kalkacağız, çok içmeyin” diyor hoca. Keyifli bir akşam yemeği sonrasında adanın daracık yollarından yukarı doğru çıkıyoruz. Sevimli ve rengarenk kafelerden oluşan bir merkeze ulaşıyoruz. Kafelerin hemen önünde yeldeğirmenleri, daha tepede ise bir kale. Dondurmalarımızı da yiyoruz büyük bir iştahla.Bu gece yatışımız saat 22.30. Tuş oluyoruz hepimiz.
19 Eylül 2007, Çarşamba
Yol uzun, uzaktan Anafi adası görünüyor. Apaz seyri ile yaklaşıyoruz adaya. Arada bir tackingler ile kuzey burnuna yükseliyoruz. Öğle yemeğini peynir ekmekle geçiştiriyoruz. Adayı iskelemizde bırakarak bir miktar daha yükselirken Santorini sancak başomuzluğumuzda önümüzde.
İlk biralarımızın ardından kalkarken, güneşi burada mı batırsak deyip ikincilerini istiyor ve oturuyoruz.
Santorini’de güneş bu kadar güzel mi batar kardeşim. Seyrine doyum olmuyor. Oturduğumuz restoranın sahiplerinden biri eski Kadıköy’lü: Panayotis. Dükkanından bir kaç hediyelik eşya alıyoruz, indirim de yapıyor bize. Thira’yı bu kez uzunca bir dolaşıp acıkıyoruz. Âli beylerle buluşacağımız restorana (Zafora) giriyoruz. Mükemmel bir deniz manzarasına bakarak akşam yemeğimizi yiyeceğiz. Ancak bir süre sonra üşüyüp, camı kapattırınca manzaramız da kayboluyor. Zafora restoranın kendi ürünü beyaz şarap eşliğinde mercan balıklarımızı afiyetle yiyoruz. Yavaş yavaş sis basıyor adayı bir süreliğine. Kahvelerimizi yudumlayıp kalkıyoruz. Kısa bir şehir turunun ardından gece 12’de taksi durağındayız. Taksilerle tekneye ulaşıp yatmadan önce uzunca bir muhabbeti de ihmal etmiyoruz. Yarınki rotamız Astipalia, bir sonraki Kos.
20 Eylül 2007, Perşembe
Astipalaia açıklarında motor-yelken Gökova’yı takip ediyoruz. Onlar sanırım sadece yelkenle seyrediyorlar. Akşama doğru güneşi denizden batırıyoruz.
Bu akşam hava sakin, can yeleklerine gereksinim duymuyoruz gece seyrinde. Belma ile Esma, kalan üç yumurta, beyaz peynir ile yumurtalı ekmekler kızartıyorlar, afiyetle yiyoruz. Kos’a ulaşmamız umduğumuzdan erken oluyor. Ama, git git Kos bitmiyor bir türlü. Gece 23.30 gibi marina’da yer olmadığı haberini alıyoruz. Geri dönüp eski limana giriyoruz. Biz demir atıyoruz, kıçtan kara bağlanıyoruz. Gökova da bize aborda oluyor. 24.00’te Kos sokaklarına atıyoruz kendimizi. Önce bir bakıyoruz sokaklarda kimler var diye. Şehir merkezinde barlar sokağında gençler tıkabasa doldurmuş kafeleri, barları. Bir kaç sokağa bakıp yemek yiyecek bir yer arıyoruz kendimize. Bir dönerciyi kestiriyoruz gözümüze. Gece saat 1’de Âli bey’lerle birer döner yiyoruz, uzo ve myhtos eşliğinde. Servis yapan bir arnavut. Bıraktığımız bahşişi oldukça doyurucu buluyor ve hepimize birer kadeh uzo ikram ediyor. Tekneye dönüp yatışımız saat 02.00.
Bugün keyif günümüz, saat 10.00’da kalkıyoruz. Marinada değiliz, duş şansımız yok. Teknede de su yok. 25 euro istiyorlar tekneye su vermek için, eurolarımızın bizde kalmasını tercih ediyoruz. Denize yakın bir kafede kahvaltımızı ediyoruz. Benim tercihim English breakfast, çift yumurtalı.
Hareket saatimiz 14.00 olarak anons ediliyor. Adayı önce minitrenle geziyoruz.
Sonra 13.30’da buluşmak üzere ayrılıyoruz birbirimizden. Adanın sokaklarına dalıyoruz Esma ile. Her yer rengarenk, insanlar güleryüzlü, insanın içi açılıyor.
Büyük bir manavdan üzüm alıyor, orada yıkayarak yiyoruz sokakta. 13.30’da tekneye dönüyoruz ama çıkış işlemleri henüz bitmemiş, hareket saati 15.00. Atilla hocam ile biz acıktık, bir şeyler atıştırmaya geri gidiyoruz. Seçtiğimiz restoranda bir levha var: “Adamıza hoşgeldiniz. Ben Türkçe konuşuyorum “. Siparişlerimizi İngilizce veriyoruz. Ben döner yiyorum, bu kez tabakta, Atilla güveçte makarna tercih ediyor: Dyonisos.
Tekneye döndüğümde bu kez Esma acıkmış, onu da bir şeyler yemeye götürüyorum. Duty free hemen yan dükkan. Pasaport falan soran yok. Bir metaxa, bir Barbayanni uzo ve bir beyaz şarap almak şart oluyor.
Tekneye döndüğümüzde Cumhur hoca geliyor laptopu ile birlikte. Sertifikasyon zamanı. Yazısı güzel olan Serdar’a sertifikaları doldurmak, bana da laptopa bilgileri girmek düşüyor. Sertifikalarımızı hocanın elinden alıyoruz. Darısı intermediate kurslara inşallah.
17.00’de limandan ayrılıyoruz. Önce Gökova bizden ayrılıyor, biz de demiri almaya başlıyoruz. Ama Cumhur hoca geri dönüp yanımıza geliyor yeniden. Biraz sonra bu geri dönüşün nedeni anlaşılıyor, çıpamıza bir zincir takılmış. Nasıl kurtarılır çıpa onu da görüyoruz hemen. Bizim zincirin üstünde kalan yabancı zincire bir halat bağlayıp onu sıkı sıkı tutarken bizim demiri biraz derine doğru bıraktığımızda çıpamız kurtulmuş oluyor. Sonra ver elini Bodrum.
Ertesi gün yat yarışı var Bodrum’da. Atilla hocamız, Cumhur hoca ve ekibi ile birlikte yarışta olacak. Serdar ve Suat da katılacaklar. Ancak bugün biraz kararsızlar diğer teknede yarışa katılma fikrinden. Atilla’nın bir teklifi oluyor: “Gelin bizim tekne ile yarışalım.” Esma ve bana da bu teklif tabii ki. Olur diyoruz Esma ile birlikte. Yarış ekibimiz belirlenmiş oluyor: Atilla, Suat, Serdar, Esma ve ben. Atilla dümende, Serdar ana yelkenin piri, Suat’la ben de cenova vinçlerindeyiz. Hafif bir heyecan.
Yemek, Marina Clup’ta. Cumhur hoca ve misafirleri, Serdar, Nazan, Banu, Esma ve ben çok keyifli bir akşam yemeği yiyoruz. Muhteşem barbunyalar ve levrek, salata ve şarap. Canlı müzik doyumsuz bir lezzet katıyor yemeğe. İlerleyen saatlerde müzik standi yer değiştirip yandaki bahçeye kayıyor. Muhteşem vokaller. Dayanamayıp gidip bakıyorum. Bir zenci vokalist, adını bilmem, aynı Tina Turner’ın sesi. Bu gezi ancak bu kadar güzel bir konserle bitebilirdi. Muhabbetin ardından, Cumhur hoca misafirlerini yolculamak üzere kalkınca biz de Bodrum sahilinde uzun bir yürüyüşe çıkıyoruz. Yatışımız 01.40’ı buluyor. Yarın yarışımız var, dinç olmalıyız. Kalkış saat 08.00 olacak.
22 Eylül 2007 Cumartesi
Sabah sekizde ayaktayız. Bir heves, su bol, tekneyi yıkıyoruz bir güzel. Esma’nın hazırladığı kahvaltıya oturuyoruz ardından. Atilla, saat 10’da skipper’lar için toplantıya gidip geri dönüyor sonra elinde yarış rotası ile birlikte. Suat’la bakıyoruz rotaya. Kıstak adasının etrafından dönüp Bodrum’a geri gelinecek. Yarışın adı, Famous Cup 2007. Bu yıl ikincisi düzenleniyor. Yarışın 12’de başlayacağını öğreniyoruz kağıttan, 12.10 civarında da destek ekiplerinin göreve başlayacağı şeklinde algılıyoruz son satırı.
Atilla offshore yarış diyor. “Ne demek?” diyoruz, “6-7 saat” diyor. Akşama kalacağız demek ki.
Atilla tekneye su alıp almadığımızı soruyor. Gururla “bütün tankları doldurduk” diyoruz. “İyi” diyor, “şimdi hepsini boşaltın”. Hafiflememiz gerekiyormuş.
11.30 gibi pantondan ayrılıyoruz. Yelken açıp biraz tacking – gybing çalışması yapacağız. Yarış alanına, Savarona yatının yakınlarına geldiğimizde teknenin başını rüzgara verip ana yelkeni açıyoruz. Ben sancak cenova vinçcisiyim, Suat iskele. Ana yelkenin alt yakasını bumbaya biraz daha yaklaştırmak, yelkeni germek gerekiyor. Elektrikli vinçi kullanıyoruz. Kısa bir süre sonra germe işini gören kırmızı halatımız (bir parmak kalınlığında) çat diye kopuyor. Yarışın başlamasına 15 dk var. Hemen bumbanın bizden taraftaki ucundan halatın geri kalan kısmını geçirip bir kez daha deniyoruz. Fikir Serdar’dan. Serdar acayip keyifli. Ama bu kez halatı geçirdiğimiz makara kopuyor. Yelkenin bize bakan köşesi boşta kaldı, havada uçuşuyor, kalplerimiz gibi. Ne olacak şimdi? Atilla hızla düşünüp bir çare daha buluyor. Camadan vururken kullandığını gördüğümüz yeşil halatı ana yelkenin alt ucuna bağlıyor ve yelkeni geriyor. Bekliyoruz yeniden kopacak mı diye. Kopmuyor. Diğer vince kilitleyip sağlama alıyoruz. İlk tackingde belli olur sağlam olup olmadığı diyor Atilla. Bir kaç tacking çalışmasında sorun çıkmıyor. Ama halat, kabin girişini bir hat şeklinde kapattı, altından eğilip girmek gerekiyor. Zaten içeri girmeyeceğiz diyor Atilla, sorun bitiyor. Halbuki ben makarna yaparken kullanmak üzere domates almıştım. Atilla gülüyor.
12.00 gibi telsizden komitenin geri sayımı duyuluyor : “4,3,2,1 ve korna sesi”. Biz hala kuyruğunu yakalamaya çalışan köpek gibi tekne ile habire dönüp duruyoruz Savarona yakınlarında. Cumhur hocalar çok iyi çıkış yapıyorlar, en önde uçup gidiyorlar. Biz niye buradayız? Atilla anlatıyor, onlar IRC-I’miş. Biz ise Destek kategorisindeymişiz. Altı tekne varmış bizim kategorimizde. Suat’la birbirimize bakıyoruz, “12.10 Start Destek” neymiş anlıyoruz. Biz 10 dk sonra start alacakmışız. Atilla habire sorup duruyor: “kaç dakika kaldı?” anlıyoruz ki start verildiğinde komite botuna en yakında olacak şekilde dönüp durmak lazım. 12’yi 10 geçe bizim startımız da veriliyor, en arkada start alıyoruz ne yazık ki. Olsun böyle de güzel. Bütün yarışa katılan tekneleri topluca önümüzde görebiliyoruz bu sayede. Renkli renkli fotoğraflar çekiyoruz. Pupa yelken gidiyor bütün tekneler. Biz gennaker’sız katılacağımızı beyan etmişiz. Önümüzdeki teknelerden birisi gennaker açmakla uğraşırken Karaada’ya doğru rotadan uzaklaşıyor. Biz sakiniz neler olup bittiğini geri planda kalarak değerlendiriyoruz. Atilla tek tek gösteriyor grubumuzdaki tekneleri, ama hepsi beyaz, kafa sallıyoruz. Biri 17 metre, onu zaten geçemezmişiz. Bir tekne oldukça iyi, onu da geçemezmişiz. Diğer teknelerin handikapları varmış, bunlar eksi puan olarak hanelerine yazıldığından bize avantaj olarak dönermiş. Belki üçüncü olabilirmişiz, o da iyi bir yarış çıkarırsak. Olsun yarışa katılmak bile yeterli. Şu yeşil halat kopmasın, bir de Atilla çok gerilip bize bağırmasın yeter. Konuya Atilla açıklık getiriyor peşinen. Yarış anında gergin olabileceğini söyleyip peşinen özür diliyor.
Yarışın ilk ayağı monoton, pupa yelken gidiyoruz, ama herkes neredeyse aynı hızda gittiğinden sıralamada pek bir değişiklik olmuyor, daha doğrusu bizim sıralamamız oldukça stabil, sonuncuyuz. Atilla ardısıra icetea’leri tüketirken bizler de su içiyoruz bol bol. İlk kez ayıbacağı yapıyoruz. Ana yelken bir tarafta, genova diğer tarafta. Bu durumda cenovacıya iş düşüyor. Cenova pırpırlayınca halatı çekecek, rüzgarla dolduğunda ise halatı bir miktar boşlayacak. Bu durumda en çok ve tek yorulan ben oluyorum. Bir süre sonra yerimi Suat alıyor.
Adadan uzaklaşırken arkamızda bir sürü tekne var. Bunlardan ikisi bizim gruptan, diğerleri bizden önce start almış gruptan. E, iyiyiz o zaman.
Önümüzde bir tekne var rakibimiz, böyle yavaş yavaş, sanki hissettirmeden yaklaşıyoruz gibi. Kıyıya doğru gidiyor. O tacking yapınca biz de yapacağız. Kıyıya iyice yaklaştığında tacking yapıyorlar, çok da başarılı olmuyor bu manevraları. Bir miktar daha yaklaşıyoruz. Atilla ince hesaplar peşinde. Bu kez sancak kontra gidiyoruz, iskelemizde kalan bir başka adaya doğru. Onları mümkün olduğunca geç tacking yaptıracağız, eğer bu arada çok yaklaşabilirsek de belki bize yol vermek zorunda kalırlar. Olmuyor, yetişemiyoruz. Önce onlar, sonra biz başarılı bir tacking yapıyoruz. Başarılı tacking ne mi? Genova tam pırpırlandığında boşlanacak, diğer vinçteki ise hiç zaman kaybetmeden halatı deli gibi çekip bir an önce genovayı trim edecek. Aferin alıyoruz Atilla’dan. Yarış artık bizim için önümüzdeki tekneyi geçme yarışı haline geliyor. Bu kez iskele kontra gidiyoruz. Orsa açısını daralttığımızda teknenin hızı azalıyor, açtığımızda hızlanıyor ama kıyıya doğru yaklaşıp hedeften uzaklaşıyoruz. Derinlik ölçere bakıp en kıyıya kadar gidip tacking yapacağız. Yapıyoruz. Bir aferin daha. Hala önümüzdeler. Ama çok az kaldı. Onlara doğu yükseliyoruz. Biz sancak kontra, onlar bir tacking daha yapmışlar, iskele kontra üzerimize geliyorlar. Kitaplardan okuduğum kadarıyla açımız değişmiyor, çatışma tehlikesi var. “Ben, yol deyince siz de bağırın yol diye hep birlikte” diyor Atilla. Biz sancaktayız, yol hakkı bizim. Hep beraber bağırıyoruz “yoool” diye. Gerçekten yol veriyorlar, sancağa kırıp. Ben iskele kıç omuzda her zamanki yerimde oturuyorum. Beni yalayıp geçecekler. Ama bir anda dümenci sancaktaki dümene ok gibi fırlayıp iskeleye dönüveriyor ve biz önlerinden süzülerek geçerken onlar duruveriyorlar, dümencinin gözlerinde Esma’nın gördüğü korku ifadesi bizim gözlerimizden kaçarken. Atilla yorumluyor, biz öğreniyoruz: İskotayı biraz boşlasalardı, rahatça geçerlerdi arkamızdan. Ama boşlamadılar, dümen de kitlenince daha fazla sancak komutu dinlemedi tekne, çarpmamak için iskeleye dönüp ancak durdular ve çatışmayı önlediler. O tekne için yarış o an bitiyor. Daha sonra koparak arkamızdan geliyorlar.
Atami hotel, Cennet koyunda gerçekten dinlenmek için biçilmiş kaftan. Çocuk yok, deniz muhteşem, sezon sonu, pek kimse yok. Akşam yemeğinde şarabımızı içerken Atilla’yı arıyorum. Üçüncü olmuşuz. Önümüzdeki tekne handikap puanlarının çokluğu nedeniyle 5. olmuş. Arkamızdaki Kontiki ise birinci olmuş. Borçlandığım kupayı ödemiş oluyorum böylece Atilla’ya. En azından beşte bir’lik kısmında emeğim var.
Üç gün süren Atami Hotel keyfini de geride bırakıp önce otobüsle İzmir’e, oradan uçakla Adana’ya geliyoruz. Bir gün sonra da 3 aydır Las Vegas’ta olan oğlum Onur geliyor 14.15 uçağı ile. 4 gün daha tatilim var, oğlum dönmüş, köpeğimizi veterinerden almışız, yeniden bir aradayız. Esma da rüzgarı yüzünde hissederek yelken yapmaktan keyif aldığını söylemiş. Değmeyin keyfime. Akşam yemeğinde bir bira açıyorum, başım bulutların üzerinden inip yastığa düştüğünde rüyalarımda hep deniz. Yok, Format Deniz değil, hakiki deniz.
Sağlıcakla kalın
28 Eylül 2007
Merhaba Tayfun bey, bloglarınızı okudum.Harikasınız
YanıtlaSil